Vuilnis ophalen in de negentiende eeuw
Amsterdam stinkt. De staking van vuilnismannen in de hoofdstad geeft Napolitaanse taferelen, en ook Utrecht bezwijkt onder tonnen afval. Aan de techniek zal het niet liggen. We hebben een traditie van smetteloze straten, dankzij afvalscheiding, geavanceerde afvalboten en andere technische snufjes. Zo ook in Den Haag, dat in 1931met trots zijn reinigingsdienst presenteerde in een bedrijfsfilm.
We mogen de reinigingsdiensten danken op onze blote knieën. We zijn immers niet ten onder gegaan in een rattenplaag, of zee van afval. Miljoenen mensen op een klein, dalend stukje aarde: alleen met een uiterst efficiënt systeem van afvalinzameling en -recycling kon Nederland al die jaren schoongehouden worden.
Aan deze - nu even niet zo - smetteloze straten ging een lange traditie van afvalverwerking vooraf, waarbij Nederland zijn tijd vaak ver voor was: afvalscheiden tijdens de Tweede Wereldoorlog (' Afval heeft nog waarde'), afvalboten met grote zeven voor de boeg, gloednieuwe vuilnisauto's in 1929. Zo maar een paar voorbeelden van Hollandse vindingrijkheid voor het algemeen nut.
Die techniek was niet weggelegd voor iedereen: in sommige steden was de situatie erbarmelijk, bewijst het filmfragment 'steegjes' uit 1927 wel: bevuilde gezichten van kinderen die opgroeien tussen het afval. En tegen het dumpen van afval blijft het ook moeilijk opboksen. Niet voor niets riep Polygoon nog in 1975 op tot het schoonhouden van Amsterdam: bewoners loosten hun vuil toen in grachten en onder de stoeptegels lagen nesten met jonge ratten.
Schoon 's-Gravenhage
Enkele steden wapenden zich echter al in de eerste helft van de twintigste eeuw met succes tegen vuil en ongedierte, en liepen ver voor met hun reinigingsdienst. Aan de top stond Den Haag. Het hyperhygiënische Haagse reinigingssysteem was lange tijd model voor Nederland, en de hofstad gold in 1941 zelfs als de schoonste stad van Europa.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten